Trung Quốc muốn đàm phán song phương, Asean khước từ

Những tranh chấp gần đây trên biển Đông do phía Trung Quốc chủ động gây chuyện và làm phức tạp tình hình luôn bị phía Bắc Kinh muốn đưa vào dạng đàm phán song phương, song Asean mới đây đã khước từ.

soangia.com - Ý đồ của Bắc Kinh là muốn "chia để trị" và dễ dàng bẻ từng chiếc đũa hơn là phải bẻ cả một bó đũa Asean nên sau những động thái ngang ngược muốn độc chiếm biển Đông thì Trung Quốc luôn trả lời yêu cầu đàm phán với các nước liên quan theo dạng song phương, cụ thể là với Việt Nam và Philippines. Tuy nhiên, vùng biển mà Trung Quốc liên tục xâm phạm nằm trên tuyến giao thương quan trọng của nhiều nước trong khu vực và trên thế giới nên sau nhiều tháng chần chứ, khối Asian đã thống nhất khước từ yêu sách song phước của Bác Kinh và chỉ rõ các mâu thuẫn này chỉ có thể được giải quyết triệt để qua đàm phán đa phương.

Phía nhà cầm quyền Trung Quốc đã có phản ứng trước tuyên bố này của Asean và hiển nhiên vẫn là không đồng ý, vẫn đòi giải quyết bằng đàm phán song phương nhằm dùng lợi thế nước lớn ép nước nhỏ và dễ dàng xử lý vụ việc vốn dĩ bên sai là chính quyền Trung Quốc.


Trên báo VnExpress đã có bài báo vào ngày 11/5 chỉ rõ những điều kể trên với tuyên bố chính thức từ Bắc Kinh cũng như quan điểm của Asean như sau:

... Hãng thông tấn Xinhua dẫn lời bà Hoa Xuân Doanh, phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc, nói rằng Biển Đông không phải là vấn đề giữa Trung Quốc với ASEAN.

Bắc Kinh lâu nay chủ trương giải quyết tranh chấp Biển Đông với từng quốc gia, trong khi các nước liên quan trực tiếp như Việt Nam và Philippines, các nước quan tâm gồm Mỹ và ASEAN, ủng hộ cách tiếp cận đa phương để giải quyết vấn đề. Các chuyên gia cho rằng chiến thuật của Bắc Kinh là muốn bẻ từng chiếc đũa, tận dụng lợi thế vượt trội của mình trong mỗi cuộc đàm phán tay đôi.

Bà Hoa còn nói rằng Trung Quốc sẵn sàng làm việc cùng với ASEAN để tiếp tục thực hiện Tuyên bố về Ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC) ký năm 2002.

Lời của bà Hoa được đưa ra sau khi ngoại trưởng các nước ASEAN đưa ra thông báo riêng về tình hình Biển Đông Tuyên bố nêu rõ các nước trong ASEAN bày tỏ "quan ngại sâu sắc" về các vụ việc đang diễn ra trên Biển Đông, đồng thời kêu gọi một giải pháp hòa bình.

Tuyên bố được đưa ra một tuần sau sự kiện Trung Quốc đặt giàn khoan nước sâu tại vùng đặc quyền kinh tế của Việt Nam, xâm phạm quyền chủ quyền của Việt Nam và trái luật pháp quốc tế, gây đụng độ và căng thẳng trên Biển Đông. Việc làm này trái với tinh thần của DOC và luật pháp quốc tế.

Trong bản tuyên bố đặc biệt, các bộ trưởng yêu cầu các bên liên quan, trên cơ sở tuân thủ các nguyên tắc đã được thừa nhận chung của luật pháp quốc tế và Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển 1982 (UNCLOS), thực hiện kiềm chế và tránh có các hành động có thể làm phương hại đến hòa bình và ổn định ở khu vực; và giải quyết các tranh chấp bằng biện pháp hòa bình, không sử dụng hoặc đe dọa sử dụng vũ lực....

Có lẽ mọi người cũng đã nghe nhắc ại nhiều lần rằng phía Trung Quốc đã từng ký bản thỏa thuận về nguyên tắc ứng xử giữa các bên trên biển - DOC vào năm 2002, nội dung chủ yếu của bản thỏa thuận này là cam kết kiềm chế và không tiến hành các hành động làm leo thang căng thẳng trong khu vực, tuy nhiên bản thỏa thuận này không mang tính ràng buộc, vì thế hai bên đang thảo luận xây dựng Bộ Quy tắc Ứng xử ở Biển Đông (COC), đây chính là những gì cần tiến hành mà nước ta cũng như Asean đang yêu cầu phía Bắc Kinh tham gia và tôn trọng.